چله نشینی در فرهنگ عشایر شاهسون/ سنت‌هایی که فراموش نمی‌شوند
پارس آباد – چله نشینی در فرهنگ عشایر شاهسون اردبیل به دور از تجمل و مراسم زاید و با همان فرهنگ اصیل و ریشه دار برای نزدیکی بیش از پیش قلب‌ها به یکدیگر برگزار می‌شود
به گزارش پایگاه خبری پارس آباد نیوز، شب یلدا یا شب چله از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانیان بوده که همزمان با طولانی‌ترین شب سال یعنی ۳۰ آذرماه برگزار می‌شود.
شب یلدا در تمامی شهرهای ایران اسلامی از غروب آفتاب ۳۰ آذر ماه یعنی آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب نخستین روز از زمستان با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود، آئینی که هر کدام ریشه در تاریخ و فرهنگ هر منطقه‌ای داشته و با وجود تنوع یادآور صلح، دوستی، نزدیکی قلب‌ها و صله ارحام است.
خوردن هندوانه، انار، آجیل، گرفتن فال حافظ، قصه گویی توسط بزرگان خانواده و دورهمی‌های صمیمی تا طلوع آفتاب از ویژگی‌های شب یلدا است.
شب یلدا در میان عشایر غیور شاهسون پارس آباد در مرز ایران و جمهوری آذربایجان نیز با آداب خاصی همراه است.
یلدا بین تازه عروس‌های عشایر مغان که در دوران نامزدی هستند حال و هوای گرم‌تری دارد تا گرمای عشق زوج‌های جوان در شب‌های تاریک زمستان روشن‌تر از همیشه شود.
همزمان با شب یلدا تازه دامادها با تکریم شایسته خانواده‌ها همراه می‌شوند. در این روز دامادها نیز هدایای خاص و سبد خنچه برای عروس در نظر می‌گیرند.
عشایر شاهسون شهرستان پارس آباد طبق رسوم قدیمی در شب یلدا «چیله گجسی» به منظور رفتن به خانه عروس هدایایی را به همراه هندوانه درون خنچه‌ها قرار می‌دهند. درون این خنچه‌ها هندوانه، انار و لباس برای عروس تعبیه شده و روی خنچه را هم ترجیحاً با پارچه قرمز رنگ و یا پارچه‌های رنگی تزئین می‌کنند.
از سویی دیگر مادر عروس، گندم و نخود را که از چند روز قبل در آب یا شیر خیس کرده برای میهمانان شب چله مهیا می‌کند، این نوع پذیرایی که ریشه در سنت دارد به معنای قدردانی از یکدیگر و فزونی برکت خانواده‌ها است.
خانواده و آشنایان عروس نیز در شب یلدا با در سر گذاشتن خنچه‌ها و با مراسم بانشاط خاص و منحصر به فردی به سمت آلاچیق عروس حرکت می‌کنند و پدر داماد نیز با دادن انعام یا هدایایی خنچه را تحویل می‌گیرد تا با این کار مراسم شب چله شروع شود.
از یکی دیگر از رسوم قدیمی عشایر در شب چله، فال گرفتن از هندوانه شب چله است به طوری که قسمت سر هندوانه را بزرگ خاندان خانواده‌ها بریده و سر هندوانه را به چهار قسمت تقسیم می‌کنند.
با به زمین انداختن پوست هندوانه کنار کرسی‌ها اگر پوست آن دو قطعه سبز و دو قطعه سفید بیافتد نشان از خیر و برکت باشد، اگر هر چهار قطعه سبز باشد خبر از خیلی خوب بودن فال داده، چنانچه یک قطعه سبز و سه قطعه سفید بیافتد فال باطل شده و اگر سه قطعه سبز و یک قطعه سفید باشد حکایت از خوب بودن فال دهد.
در این محافل ساده دوری از فضای مجازی یک اصل بوده تا جوانان نیز دوشادوش بزرگان ایل و همپای کودکان و نوجوانان در مراسمی از جنس خانواده که پیام آور عشق و دوستی است، حضوری پرشور داشته باشند.
آئین‌هایی که به دور از تجمل و با همان فرهنگ اصیل و ریشه دار کهن برای نزدیکی بیش از پیش قلب‌ها به یکدیگر برگزار می‌شود.
* بابک آدیگوزلی / فعال فرهنگی و پژوهشگر